Abstract
Welke actoren beïnvloeden achter de schermen besluitvorming rondom het MIRT en hoe
doen zij dit? 28 politici en 10 topambtenaren zijn geïnterviewd om deze vraag te
beantwoorden. Voor de schermen zijn bewindspersonen van I&M de belangrijkste actor,
omdat zij een hoofdrol spelen in de bestuurlijke overleggen met bestuurders van
decentrale overheden en in de Tweede Kamer debatten. Uit dit onderzoek volgt dat
bewindspersonen van I&M hun rol achter de schermen verschillend invullen. Waar de ene
bewindspersoon ook achter de schermen de besluitvorming domineert, heeft de andere
bewindspersoon een veel minder grote rol achter de schermen. In dit laatste geval
hebben andere actoren de touwtjes in handen (bijv. Kamerleden of ambtenaren). Met
name in de periode 2003-2010 hebben Kamerleden die een specifieke regio
vertegenwoordigen via verschillende strategieën (bijvoorbeeld ruilhandel: “als jij mijn
project steunt, steun ik jouw project”) infrastructuurprojecten zeker gesteld voor hun
regio. Uit dit onderzoek volgt dat decentrale bestuurders verschillende strategieën
gebruiken om de kans te vergroten dat bewindspersonen en Kamerleden projecten in
hun regio omarmen. Zo zetten zij professionele lobbyisten in, organiseren zij
werkbezoeken voor Kamerleden en zetten zij Kamerleden van hun eigen partij onder
druk wanneer deze niet pleiten voor projecten in hun regio (bijvoorbeeld door te klagen
bij de partijleiding over het Kamerlid). Verschillende geïnterviewde politici noemen een
krachtige lobby (of het gebrek eraan) als de belangrijkste factor die maakt dat een
infrastructuurproject doorgaat (en een ander project niet). Waarom heeft een goede
lobby zoveel invloed? Voor een politicus kan prioriteren lastig zijn, wanneer projecten
ongeveer gelijk scoren op de criteria die voor hem/haar belangrijk zijn. Indien een
lobbyist ervoor kan zorgen dat de aandacht van politici gericht is op het project waar zij
voor lobbyt (en niet op een concurrerend project), dan kan dit het verschil maken.
Volgens verschillende politici zijn lobbyisten onmisbaar, omdat Kamerleden vaak slechts
over één medewerker kunnen beschikken. Lobbyisten zijn voor Kamerleden soms het
enige toevluchtsoord om aan informatie te komen. De informatie die lobbyisten
aanleveren is niet neutraal, maar volgens geïnterviewde Kamerleden is het beter om
geobjectiveerde informatie vanuit een bepaald belang te krijgen dan geen informatie.
Andere actoren die proberen achter de schermen de besluitvorming over het MIRT te
beïnvloeden zijn de Minister van Financiën, de Minister-President, topambtenaren,
omwonenden en andere actievoerders. De strategieën die deze actoren hanteren worden
besproken in dit paper.
Original language | Dutch |
---|---|
Title of host publication | Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk 2016 |
Number of pages | 16 |
Publication status | Published - 2016 |
Event | Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk 2016 - Zwolle, Netherlands Duration: 24 Nov 2016 → 25 Nov 2016 http://www.cvs-congres.nl/ |
Conference
Conference | Colloquium Vervoersplanologisch Speurwerk 2016 |
---|---|
Country/Territory | Netherlands |
City | Zwolle |
Period | 24/11/16 → 25/11/16 |
Internet address |
Prizes
-
3e prijs CVS prijzen 2016
Mouter, N. (Recipient), 25 Nov 2016
Prize: Prize (including medals and awards)