Het verbeteren van de last-mile in een OV reis met automatische voertuigen: Een Delftse case studie en stated preference onderzoek gecombineerd

De last-mile in een openbaar vervoer (OV)reis is een van de meest hinderlijke gedeelten van een reis perOV,hierdoor is het OV veelal niet in staat om te kunnen concurreren met de auto. De oorzaak kan deels worden gevonden in het gebrek aan flexibiliteit en de lage snelheden die de veelal conventionele vervoersmiddelen op de last-mile kenmerken.Recente technologische ontwikkelingen makeninnovatieve vraaggestuurde vervoersconceptenmet zelfrijdende voertuigen mogelijk. Deze zijn onafhankelijk van vaste infrastructuur en zouden ideaalop de last-mile ingezetkunnen worden, om zo het diffusepatroon en lage vervoersvolume efficiënt tebedienen. Om de vervoerwaarde en de prestatie van een vraaggestuurd vervoersysteem met zelfrijdende voertuigen op de last-mile te bepalen is alscase:Station Delft-Zuid –TU Delft gekozen.Bij een vervoerwaarde studie metdergelijke innovatieve techniek wordt verwachtdat psychologische factoren, naast depuur instrumentele aspecten, expliciet een rol spelen in de vervoerwijzekeuzevan reizigers. Het meenemen van deze preferenties is daarom van belang, teneindede vervoerwaarde niet substantieel te over-of onderschatten. In dit paper zijnde uitkomsten van twee onderzoeken gecombineerd, een instrumenteel onderzoek (simulatiemodel + enquête) naar de vervoerwaarde van een systeem van zelfrijdende voertuigen en een stated preference (SP)-experiment om de invloed van diversepsychologische factoren op de vervoerwaarde te bepalen.De resultaten laten zien dat er een aanzienlijke vervoerwaarde bestaat voor zelfrijdende voertuigen op de last-mile, te weten57% van de steekproefpopulatie.Methetsimulatiemodel zijn diverse ITS maatregelengesimuleerd, deze maatregelen omvatten wijzigingen in de netwerkstructuur, voertuiggedragen het reizigersgedrag.De prestatie van het last-mile systeem, bleekveelalpositiefbeïnvloedt te worden door bovenstaande maatregelen.Effecten werden gemeten in een vergroting van de systeemcapaciteit, een reductie van de gemiddelde wachttijd ofwel van de gemiddelde reistijd. Het parallel toepassen van deze maatregelen realiseerteen aantrekkelijkere concurrentiepositie ten opzichte van de conventionele vervoerswijzen. De meest kenmerkende maatregel,het strategisch plaatsen van voertuigen,op locaties voorafgaand aan het ontstaan van vervoersvraag laat een reductie in de gemiddelde wachttijd van 40% zien.Uit het SP-experimentblijkt dat de attitudes ‘duurzaamheid’ en ‘vertrouwen’ de twee belangrijkste aspectenzijn in de vervoerwijzekeuze, terwijl de in-voertuigtijd niet minder negatief wordt ervaren dan in een door de reiziger gereden carsharing systeem. Dit suggereert dat de gebruikelijk genoemde voordelen van zelfrijdende voertuigenwellicht nog niet worden ervaren door de reiziger vanvandaag, en illustreert het belang om hier aandacht aan te schenken voor een succesvolle implementatievan zelfrijdende voertuigen.