Hoe SMART willen we rijden; De autonome auto als stedelijke vervoersoplossing of -probleem?

Een autonome auto bestond al in een droombeeld van GM in de VS rond 1940. Zo’n 40 jaar verder, in 1977, reed de eerste autonome auto uit een Japans lab. Sinds decennia wordt door ingenieurs gewerkt aan systemen die de autobestuurder overbodig kunnen maken. De stap van zelf rijden naar vanzelf rijden wordt door autofabrikanten ingeleid door in bestaande auto’s extra functies in te bouwen. Het gaat daarbij om bijvoorbeeld parkeerhulp, adaptieve cruise control en uitwisseling van informatie tussen voertuigen, die bestuurders (lastige) lastige taken uit handen nemen. Autonoom rijden vereist in de basis dat een scala van systemen in de auto betrouwbaar samenwerken. Handsfree rijden is technisch mogelijk op speciale wegen, binnen (aparte) rijstroken en onder de juiste weers- en verkeerscondities. Het samen rijden met conventioneel bestuurde auto’s onder variërende weg- en omgevingscondities levert echter enorme uitdagingen op. De interactie met andere auto’s (met en zonder deze systemen) en vooral het veilig kunnen anticiperen op onverwachte situaties vergt een beoordelingsvermogen dat voorlopig alleen aan mensen lijkt voorbehouden. De lopende praktijkproeven, we zijn opnieuw 40 jaar verder, zijn bedoeld om ook dan veilig te kunnen rijden.
Zijn auto(snel)wegen al een complexe omgeving, dit geldt nog meer voor steden. Wij poneren echter de stelling dat techniek bij de toelating van autonome auto’s in stedelijke gebieden geen doorslaggevende rol zal spelen. Daar is het van doorslaggevend belang of autonome auto’s onderdeel zouden kunnen zijn van een oplossing voor de vele problemen en uitdagingen die onze steden kennen, zoals groeiend ruimtegebrek, afnemende leefbaarheid en milieukwaliteit, en bereikbaarheid en betaalbaarheid van vervoerssystemen; de stedelijke “systeemwensen/eisen“. De auto krijgt in steden al lang geen vrij baan meer. Na jaren van beleidsmatige twijfel lijkt nu de tijd rijp om een forse stap verder te gaan om de leefbaarheid in steden structureel te verbeteren. Het gebruik van auto’s in steden staat nu ter discussie. De autoindustrie neemt deze “bedreiging” serieus en schuift de autonome auto als reddingsboei naar voren. Dit brengt ons bij de hoofdvragen van dit conceptuele paper:
1) Wat zijn de belangrijkste uitdagingen in onze steden en welke rol speelt verkeer en vervoer daarin?
2) Welke systeemeisen/wensen kunnen hieruit afgeleid worden?
3) Is het wel zo smart om privéauto’s in steden nog zoveel ruimte te geven?
4) Welke rol zouden autonome auto’s kunnen spelen in steden?

Het paper eindigt met conclusies en overwegingen voor diverse belanghebbenden.