In-situ onderzoek naar de zoutbestendigheid van (pleister)mortels met ingemengd kristallisatie-inhibitor

Zoutkristallisatie is een van de meest voorkomende oorzaken van schade aan poreuze bouwmaterialen. In het bijzonder mortels lijden vaak aan zoutschade. De tot nu toe beschikbare oplossingen, zoals bijvoorbeeld speciale renovatiepleisters, zijn niet altijd compatibel met de bestaande, historische materialen. In de laatste jaren is een nieuwe aanpak ontwikkeld met betrekking tot renovatiemortels. Deze bestaat uit het toevoegen van kristallisatie-inhibitoren (d.w.z. ionen of moleculen die het kristallisatieproces wijzigen door nucleatie van zouten te vertragen en/of de habitus van de kristallen veranderen) tijdens het mengen van de mortel. Uit recent laboratoriumonderzoek aan kalkmortels is gebleken dat het toevoegen van een inhibitor de bestendigheid van de mortel tegen zoutschade verbetert. De inhibitor blijkt het transport van de zouten naar het oppervlak te bevorderen, waar ze vervolgens kristalliseren in de vorm van zoutuitbloei, wat geen schade veroorzaakt.
In dit artikel wordt een lopend onderzoek gepresenteerd naar het effect van een inhibitor op de zoutbestendigheid van pleistermortels in de praktijk. In de Sint Nicolaaskerk in Brouwershaven zijn proefvlakken met twee type pleistermortels aangebracht: een kalkmortel (dezelfde als al in het lab getest) en een speciale, zout accumulerende pleister; voor elke type pleister is één vlak met en één vlak zonder inhibitor getest. Het gedrag van de mortels is onderzocht door, enkele maanden na de applicatie, een visuele en fotografische inspectie uit te voeren en door het vocht- en zoutgehalte in de pleister zelf en de achterliggende muur te meten.