Op zoek naar een verbeeldend utilisme: Besluitvormingsinstrumenten voor bestuurders en burgers bij beeldbepalende projecten

Soms worden dromen werkelijkheid, maar er zijn ook vele voorbeelden waarin manische ideeën voor beeldbepalende projecten uitmonden in fiasco’s. Hoe vind je in de plan- en besluitvorming over beeldbepalende projecten het juiste evenwicht tussen het temmen van manische mechanismen die ervoor zorgen dat deze projecten falen en het ontketenen van manische mechanismen die nodig zijn om deze projecten te realiseren? Dit artikel probeert deze vraag te beantwoorden door te onderzoeken hoe het temmen van de manie (door welvaartseconomische analyse) en het juist ontketenen van visie en ambitie (door verbeeldingskracht) op een betere manier gecombineerd kunnen worden. We noemen dit een zoektocht naar een ‘verbeeldend utilisme’ en stellen drie randvoorwaarden op waaronder deze aanpak kan werken: (1) meer aandacht voor incrementele en minder tastbare projecten, (2) een andere waardering en geschiedschrijving die individuen minder centraal stelt en ook waardeert wat niet gebouwd is, en (3) een sterkere verweving tussen het ontwerpproces en een welvaartseconomische benadering.